Załącznik Nr 2
do Zarządzenia nr 61/2019 z dnia 19.12.2019 r.
Warunki przyjęcia i wypisu oraz szczególne prawa
pacjenta szpitala psychiatrycznego
wynikające z Ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
w Radzyniu Podlaskim
- Przyjęcie i wypis pacjenta ze szpitala psychiatrycznego
- Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby z zaburzeniami psychicznymi następuje za pisemną zgodą tej osoby na podstawie ważnego skierowania, jeżeli lekarz wyznaczony do tej czynności, po jej osobistym zbadaniu, stwierdzi wskazania do przyjęcia. Natomiast w nagłych przypadkach, w szczególności w przypadku braku możliwości uzyskania pomocy lekarskiej przed zgłoszeniem się do szpitala, osoba z zaburzeniami psychicznymi może być przyjęta do oddziału psychiatrycznego, za jej pisemną zgodą, bez skierowania.
- Przyjęcie do oddziału psychiatrycznego osoby chorej psychicznie lub osoby upośledzonej umysłowo niezdolnej do wyrażenia zgody lub stosunku do przyjęcia do szpitala i leczenia następuje po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby. W przypadkach nagłych przyjęcie do oddziału psychiatrycznego może nastąpić bez wcześniejszego uzyskania zgody sądu opiekuńczego. W takim przypadku lekarz przyjmujący ma obowiązek, o ile to możliwe, zasięgnięcia pisemnej opinii innego lekarza, w miarę możliwości psychiatry, albo pisemnej opinii psychologa. Kierownik szpitala psychiatrycznego zawiadamia niezwłocznie sąd opiekuńczy w celu uzyskania zgody sądu na pobyt tej osoby w szpitalu.
- Przyjęcie do szpitala osoby małoletniej lub ubezwłasnowolnionej całkowicie następuje za pisemna zgodą jej przedstawiciela ustawowego.
- Jeżeli przyjęcie do oddziału psychiatrycznego dotyczy osoby małoletniej powyżej 16 roku życia lub pełnoletniej całkowicie ubezwłasnowolnionej, zdolnej do wyrażenia zgody, wymagane jest również uzyskanie zgody tej osoby na przyjęcie. W przypadku sprzecznych oświadczeń w sprawie przyjęcia do oddziału psychiatrycznego pacjenta i jego przedstawiciela ustawowego, zgodę na przyjęcie do szpitala wyraża sąd opiekuńczy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby.
- Osoba chora psychicznie może być przyjęta do szpitala psychiatrycznego bez zgody wymaganej w art. 22 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, tylko wtedy, gdy jej dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z powodu choroby zagraża bezpośrednio swojemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób.
- O przyjęciu do oddziału psychiatrycznego bez zgody decyduje lekarz wyznaczony do tej czynności po osobistym zbadaniu pacjenta (po uprzedzeniu o przyczynach przeprowadzenia badania) i zasięgnięciu w miarę możliwości opinii drugiego lekarza psychiatry albo psychologa. Lekarz ten jest obowiązany wyjaśnić choremu przyczyny przyjęcia do szpitala bez zgody i poinformować go o jego prawach.
- Przyjęcie do oddziału psychiatrycznego bez zgody wymaga zatwierdzenia przez ordynatora (lekarza kierującego oddziałem) w ciągu 48 godzin od chwili przyjęcia. Dyrektor szpitala zawiadamia o tym sąd opiekuńczy miejsca siedziby szpitala w ciągu 72 godzin od chwili przyjęcia. W ciągu nie dłużej niż 48 h od zawiadomienia sądu, sędzia wizytujący szpital wysłuchuje pacjenta. W razie stwierdzenia, że pobyt pacjenta w szpitalu psychiatrycznym jest bezzasadny, sędzia zarządza natychmiastowe jego wypisanie ze szpitala i wnosi o umorzenie postępowania.
- Czynności określone w pkt. 6 i 7 odnotowuje się w dokumentacji medycznej.
- Postępowanie przed sądem opiekuńczym umarza się po wcześniejszym wysłuchaniu pacjenta, jeżeli pacjent, po przyjęciu bez zgody, wyraził następnie zgodę na pobyt w tym zakładzie.
- W przypadku wydaniaprzez sąd opiekuńczy postanowienia o braku podstaw doprzyjęcia, szpital jest obowiązany wypisać pacjenta niezwłocznie po doręczeniu postanowienia sądu.
II. Prawa pacjenta szpitala psychiatrycznego
Pacjent z zaburzeniami psychicznymi (wykazujący zaburzenia psychotyczne, lub upośledzony umysłowo lub wykazujący inne zakłócenia czynności psychicznych), korzystający ze świadczeń zdrowotnych udzielanych przez szpital psychiatryczny ma prawo do:
- Bezpłatnych świadczeń zdrowotnych w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej oraz do bezpłatnych produktów leczniczych, wyrobów medycznych i środków pomocniczych, również w przypadku braku ubezpieczenia, o ile jest osobą chorą psychicznie (wykazującą zaburzenia psychotyczne) lub upośledzoną umysłowo.
- Wyboru przez personel medyczny rodzaju i metod postępowania leczniczego, z uwzględnieniem nie tylko celów zdrowotnych, ale także interesu i innych dóbr osobistych pacjenta oraz by personel medyczny dążył do osiągnięcia poprawy stanu zdrowia w sposób najmniej dla pacjenta uciążliwy.
- Porozumiewania się bez ograniczeń z rodziną i innymi osobami.
- Niekontrolowania jego korespondencji.
- Uzyskania pomocy w ochronie swoich praw jako pacjenta, prawo w takim samym zakresie dotyczy również przedstawiciela ustawowego, opiekuna prawnego lub faktycznego. W szczególności prawo do:
- do spotkania z Rzecznikiem Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego, w warunkach zapewniających swobodę wypowiedzi, nie później niż w terminie7 dni od dnia zgłoszenia takiej potrzeby,
- przekazywania ustnych i pisemnych skarg w zakresie dotyczącym naruszenia jego praw oraz uzyskania informacji o rozstrzygnięciu zgłoszonej przez niego sprawy,
- uzyskania informacji o rozstrzygnięciu zgłoszonej sprawy.
- Uzyskania informacji o zakresie działania i sposobie kontaktu z Rzecznikiem Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego.
- Uzyskania zgody ordynatora (lekarza kierującego oddziałem) na okresowe przebywanie poza szpitalem (przepustka) bez wypisywania z zakładu, jeżeli nie zagraża to jegożyciu albo życiu i zdrowiu innych osób.
- Nieutrwalania jego oświadczeń obejmujących przyznanie się do popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary w dokumentacji dotyczącej badań lub przebiegu jego leczeniarównież w przypadkubadań przeprowadzonych na żądanie uprawnionego organu
- Uprzedzenia o możliwości zastosowaniu wobec jego osoby środka przymusu bezpośredniego przed tym, zanim środek ten zostanie podjęty oraz zachowania szczególnej ostrożności i dbałości o jego dobro przez personel medyczny w trakcie stosowania środka przymusu bezpośredniego. Przymus bezpośredni w formie unieruchomienia, lub izolacji na zlecenie lekarza nie może trwać dłużej niż 4 godziny. Jednakże w razie potrzeby lekarz, po osobistym zbadaniu pacjenta, może przedłużyć unieruchomienie na następne okresy 6-godzinne.
- Krótkotrwałego uwalniania od unieruchomienia w celu zmiany pozycji lub zaspokojenia potrzeb fizjologicznych i higienicznych, nie rzadziej niż co 4 godziny.
- Zachowania w tajemnicy przez osoby wykonujące czynności wynikające z ustawy o ochronie zdrowia psychicznego wszystkiego, o czym powezmą wiadomość w zawiązku z wykonywaniem powyższych czynności z wyjątkiem określonych w w/w ustawie sytuacji, gdy osoby te są zwolnione zachowania tajemnicy.
- Zajęć rehabilitacyjnych prowadzonych w szpitalu psychiatrycznym niepodporządkowanych celom gospodarczym.
- Interwencji dyrektora szpitala w razie stwierdzenia, że jego przedstawiciel ustawowy nie wykonuje należycie swoich obowiązków wobec pacjenta. Dyrektor zawiadamia o tym sąd opiekuńczy.
- Złożenia wniosku do sądu opiekuńczego miejsca siedziby szpitala psychiatrycznego o ustanowienie kuratora, jeżeli uważa, iż w czasie pobytu w szpitalu potrzebuje pomocy do prowadzenia wszystkich swoich spraw albo spraw określonego rodzaju.
- Wysłuchania przez sędziego wizytującego nie później niż w terminie 48 godzin od otrzymania przez sąd opiekuńczy zawiadomienia od kierownika szpitala,
- jeżeli został przyjęty w trybie art. 23 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego -osoba chora psychicznie przyjęta, gdy jej dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z powodu tej choroby zagraża bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób,
- jeżeli został przyjęty w trybie art. 24 w/w ustawy tj.: osoba, której dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z powodu zaburzeń psychicznych zagraża bezpośrednio swojemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, a zachodzą wątpliwości, czy jest ona chora psychicznie, w tym przypadku pobyt w szpitalu nie może trwać dłużej niż 10 dni
- oraz w przypadku cofnięcia poprzednio wyrażonej zgody na hospitalizacje - art. 28 w/w ustawy.
- Złożenia wniosku o adwokata z urzędu w toczącym się postępowaniu przed sądem opiekuńczym w sprawach określonych w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego.
- Złożenia odwołania od postanowienia sądu opiekuńczego w przedmiocie przyjęcia do oddziału psychiatrycznego bez jego zgody, do sądu drugiej instancji.
- Złożenia w dowolnej formie wniosku o nakazanie wypisania ze szpitala psychiatrycznego – jeżeli jest hospitalizowany za swoja zgodą
- Złożenia w dowolnej formie wniosku o nakazanie wypisania ze szpitala w przypadku pobytu bez swojej zgody, nie wcześniej jednak niż po upływie 30 dni od uprawomocnienia się postanowienia sądu opiekuńczego w przedmiocie przyjęcia do szpitala lub dalszego leczenia bez jego zgody. Wniosek taki może również złożyć przedstawiciel ustawowy, małżonek rodzeństwo, krewni w linii prostej oraz osoba sprawująca faktyczną opiekę
O wypisie pacjenta przebywającego bez zgody postanawia ordynator (lekarz kierujący oddziałem), jeżeli uzna, iż ustały przewidziane w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego przyczyny przyjęcia i pobytu jego osoby w szpitalu.
- Zapoznania przez lekarza z planowanym postępowaniem leczniczym (w przypadku przyjęcia bez zgody).
- Wystąpienia do sądu opiekuńczego, w którego okręgu znajduje się szpital o nakazanie wypisania jego osoby ze szpitala, w razie odmowy wypisania. Wniosek pacjent powinien złożyć w terminie 7 dni od powiadomienia jego osoby o odmowie wypisania oraz o terminie i sposobie złożenia wniosku.
- Przyjęcia za swoją zgodą (lub jego przedstawiciela ustawowego) do domu pomocy społecznej, jeżeli nie jest w stanie zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych i nie możliwości korzystania z opieki innych osób, a potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, lecz nie wymaga leczenia szpitalnego. Z wnioskiem o przyjęcie do domu opieki może wystąpić kierownik szpitala psychiatrycznego.
- Zachowania wobec niego wszystkich praw wynikających z „Karty praw i obowiązków pacjenta Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Radzyniu Podlaskim”.
Radzyń Podlaski dn. 19.12.2019 r.